ఎలక్టోరల్ బాండ్లను రద్దు చేస్తూ సుప్రీంకోర్టు చారిత్రాత్మక తీర్పునిచ్చింది. ఎలక్టోరల్ బాండ్లు రాజ్యాంగ విరుద్ధమని, ఈ మొత్తం వ్యవస్థలో పారదర్శకత లేదని సుప్రీంకోర్టు తన తీర్పులో స్పష్టంగా పేర్కొంది. దీనితో పాటు, ఎలక్టోరల్ బాండ్లను విక్రయించే బ్యాంక్ స్టేట్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా మూడు వారాల్లోగా మొత్తం సమాచారాన్ని ఎన్నికల కమిషన్‌తో పంచుకోవాలని కోర్టు ఆదేశించింది. ఇందుకోసం బ్యాంకుకు కోర్టు మూడు వారాల సమయం ఇచ్చింది. దీంతో పాటు కోర్టు బాండ్ల విక్రయంపై కూడా నిషేధం విధించింది. మార్చి 31లోగా బ్యాంకు నుంచి సమాచారాన్ని సేకరించి, మొత్తం సమాచారాన్ని వెబ్‌సైట్‌లో పంచుకోవాలని ఎన్నికల కమిషన్‌ను కోర్టు ఆదేశించింది.
ఎలక్టోరల్ బాండ్ పథకం అంటే ఏమిటి?
కేంద్ర ప్రభుత్వం జనవరి 2, 2018 నుంచి ఈ పథకాన్ని అమలులోకి తెచ్చింది. ఈ పథకం కింద, భారతీయ పౌరులు ఎవరైనా స్టేట్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా బ్రాంచ్ నుండి కొనుగోలు చేయవచ్చు. దీనితో పాటు, ఏ వ్యక్తి అయినా ఒంటరిగా లేదా ఇతర వ్యక్తులతో కలిసి ఎలక్టోరల్ బాండ్లను కొనుగోలు చేయవచ్చు. ప్రజాప్రాతినిధ్య చట్టం, 1951లోని సెక్షన్ 29A కింద నమోదైన రాజకీయ పార్టీలు ఎలక్టోరల్ బాండ్లు అందుకునేందుకు అర్హులు. గత లోక్‌సభ లేదా అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో కనీసం ఒక్క శాతం ఓట్లు వచ్చి ఉండాలనేది ఒక్కటే షరతు. ఎలక్టోరల్ బాండ్లను అర్హత కలిగిన రాజకీయ పార్టీ అధీకృత బ్యాంకు ఖాతా ద్వారా మాత్రమే ఎన్‌క్యాష్ చేయాలి.
ఎలక్టోరల్ బాండ్లు చట్టబద్ధమైన తర్వాత వాటికి వ్యతిరేకత మొదలైంది. దీనిపై కాంగ్రెస్‌తో పాటు పలు స్వచ్ఛంద సంస్థలు సుప్రీంకోర్టులో పిటిషన్‌ దాఖలు చేశాయి. ఈ కేసు విచారణ 2023 అక్టోబర్ 31న ప్రారంభమైంది. మూడు రోజుల నిరంతర విచారణ తర్వాత, కోర్టు తన నిర్ణయాన్ని 2023 నవంబర్ 2న రిజర్వ్ చేసింది. ఈరోజు తీర్పు వెలువరిస్తూనే, ఎలక్టోరల్ బాండ్ స్కీమ్ చట్టవిరుద్ధమని ప్రకటించింది.
ఇది కూడా చదవండి: టీఎస్ పాలిసెట్-2024 నోటిఫికేషన్ విడుద‌ల.. మే 17న ఎగ్జామ్
